Sinema: Gölgesizler

Hasan Ali Toptaş’ın aynı adlı eserinden uyarlanan 2008 yapımı Gölgesizler filmini İstanbul – Kütahya arasında otobüste seyrettim. Altan Erkekli, Selçuk Yöntem ve Taner Birsel‘den oluşan kadroyu görünce ben bu filmi daha önce niye duymamışım diye şaşırdım.

Film oldukça değişik bir senaryoya sahip. Garip bir köyde yaşanan garip olaylarla dolu. Köyde insanlar peş peşe kayboluyor. (Öte yandan şehirde bir berber dükkânı var. Orada da insanlar sırayla kayboluyor.) Köyün muhtarı kayıpları çözmeye çalışıyor. Ama başaramıyor. Köydeki insanlar garip giysiler ve adetler içindeler, herkesin saçı sakalı karışık. Kayıplara karışan köyün berberi yıllar sonra geri dönüyor. Bu sefer onu yıllardır hasretle ve sabırla bekleyen karısı kayboluyor. Şehirden köye gelen bir berber(köyde berber dükkânının olması da çok garip, köylerde berber dükkânı olmaz, böyle kabiliyeti olan biri insanları ücret karşılığı tıraş etse de, köyde dükkân açıp akşama kadar müşteri beklemez, hele böyle küçük bir köyde aç kalır) sıradan insanların arasına katılmak için köye yerleşiyor.

Filmde pek çok rahatsız edici sahne mevcut. Hem müstehcenlik var hem de vahşet. Özellikle filmin en sonundaki bebeğin doğum sahnesi, atın çocuğu tepelemesi, … Karakterler de garip, saçma ve anlaşılması zor bir şekilde ele alınmış. Ahlaksız bir imam, sürekli saçma sapan hikâyeler anlatan ama herkesin kendisine danıştığı 90lık kör bir dede, 9 karısı ve 30’dan fazla çocuğu olan asker Hamdi, Aynalı Fatma diye nasıl bir sıfatla anlatılabileceğimi bir türlü bulamadığım bir kadın, sürekli “Kar neden yağar?” diye soran bir meczup…

Olaylar, karakterler buğulu ve absürt. Her şey karma karışık. Pek çok kez şaşırarak izledim filmi. Her şeyin rüya olması belki biraz mantık zeminine oturtuyor filmi ama ben filmin pek çok açıdan zayıf olduğunu düşünüyorum. Böyle bir oyuncu kadrosu ile çok daha etkileyici bir film çekilebilirdi. Filmde Altan Erkekli ve Taner Birsel çok pasif kalıyorlar. Sürekli bu ikisinden olayları çözecek bir şeyler yapmalarını bekledim, böylece film biraz daha akıcı olacaktı ama yönetmen bu iki karakteri böyle pasif bir şekilde olmalarını uygun görmüş.

Senaryonun uyarlandığı Gölgesizler isimli kitabın sahibi ünlü yazar Hasan Ali Toptaş da filmde bir sahnede rol alıyor. Kitabı okumasam da filme göre çok daha etkileyici olduğunu umuyorum.

Filmin en güzel yanı aynı zamanda filmin yapımcılarından olan sanatçı Candan Erçetin’in film için yaptığı ‘Ben Kimim’ adlı şarkı. Kendisi de bir sahnede yer alıyor, filmin en sonunda.

“Gölgesizler” gece yolculuğunda sahura kadar bana arkadaş olan oldukça tuhaf bir film. Lezzet alamadığım bir film. Yönetmene saygısızlık etmek de istemem zira filmi tam olarak kavrayamadım. Anlaşılması da oldukça zor bir film olduğunu düşünüyorum.